صفات فعل خداوند از دیدگاه علامة طباطبایی

در آثار علامة طباطبایی، دست کم سه دیدگاه متفاوت دربارة نحوة اتّصاف ذات الهی به صفات فعل مشاهده می¬شود: عینیّت صفات فعل با ذات؛ زیادت صفات فعل بر ذات؛ و عدم اتّصاف ذات به صفات فعل، چه به نحو زیادت و چه به نحو عینیّت. حال پرسش این است که آیا او به سه دیدگاه متعارض در این باره باور داشته؛ یا این دیدگاه¬های سه¬گانه، متعارض نیستند و با یکدیگر جمع می¬شوند؟ به نظر می¬رسد این سه دیدگاه، بر مبنای اعتبارات متفاوت شکل گرفته¬اند و در طول یکدیگر قرار دارند. بنابراین با تفکیک اعتبارات می¬توان این سه دیدگاه را سازگار دانست: یعنی دیدگاه عینیّت بر پایة اعتبار حقیقة صفات فعل شکل می¬گیرد؛ دیدگاه زیادت بر اعتبار رقیقة صفات فعل و نگاه وحدت¬انگار به آن¬ها استوار است؛ و دیدگاه عدم اتّصاف نیز از نگاه کثرت¬انگار به فعل سرچشمه می¬گیرد.